1 – Wat houdt de wet DBA en schijnzelfstandigheid in?
DBA staat voor Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie. De wet is ingevoerd om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Schijnzelfstandigheid is wanneer jullie samenwerking eigenlijk meer lijkt op een dienstverband. Bijvoorbeeld omdat vaste medewerkers hetzelfde werk doen.
2 – Waarom wordt schijnzelfstandigheid aangepakt?
Schijnzelfstandigheid zou zorgen voor oneerlijke concurrentie. Voor iemand in loondienst worden sociale premies betaald, voor een zzp’er niet. En iemand in dienst heeft andere rechten, zoals doorbetaling bij ziekte en pensioenopbouw. De gedachte is dus dat door schijnzelfstandigheid zowel de Belastingdienst als de zzp’er tekort worden gedaan.
3 – Hoe herken ik schijnzelfstandigheid?
De Belastingdienst kijkt naar onderstaande criteria. Voldoet je zzp’er hieraan? Dan kan er sprake zijn van schijnzelfstandigheid.
• Gezagsverhouding: Jij bepaalt hoe, waar en wanneer de zzp’er werkt. Je verwacht hem of haar bijvoorbeeld op vaste momenten op kantoor. Er is dus sprake van gezag over de zzp’er.
• Persoonlijke arbeid: De zzp’er moet het werk zelf doen en kan het niet aan iemand anders uitbesteden.
• Ondernemerschap: De zzp’er is grotendeels financieel afhankelijk van jouw opdracht en doet langdurig hetzelfde werk als medewerker in dienst. Daar gebruikt de zzp’er jouw middelen, zoals gereedschap of laptop, voor. Ook werkt de zzp’er niet voor eigen rekening en risico. Wanneer er bijvoorbeeld schade ontstaat dan is dit voor rekening van jouw bedrijf.
Kortom: het gaat om zzp’ers waarbij het er sterk op lijkt dat ze bij je in dienst zijn omdat ze niet zelf de leiding hebben over hun werk en ook niet echt ondernemen.
4 - Wat gebeurt er als ik na 1 januari 2025 schijnzelfstandigen inhuur?
Vanaf 2025 kan de Belastingdienst niet alleen boetes opleggen, maar ook met terugwerkende kracht naheffingen eisen. Dit betekent dat je alsnog loonbelasting en premies moet betalen.
5 – Wat doe ik met mijn huidige zzp’ers?
Check alle overeenkomsten met zzp’ers en check de bovenstaande punten. Twijfel je eraan of er sprake is van schijnzelfstandigheid? Dan kun je nu nog de werkwijze aanpassen, zodat je zzp’er echt als zelfstandig ondernemer wordt gezien.
6 – Hoe voorkom ik schijnzelfstandigheid in de toekomst?
Ook hier geldt: zorg dat de zzp’er echt eigen baas en ondernemer is. Dit betekent dat je de zzp’er ruimte geeft om zelf in te laten vullen hoe, waar en wanneer hij of zij het werk doet. Let er bijvoorbeeld op dat ze niet werken om uren te maken, maar om een resultaat te bereiken. Bijvoorbeeld een website opleveren of een pand schilderen. Welke kwast de schilder daarbij gebruikt bepaalt hij zelf. Sterker nog: hij neemt de kwast zelf mee. Je kunt dit alles vastleggen in een contract.
Doe de check
Twijfel je of er sprake is van schijnzelfstandigheid? Op de website van de Rijksoverheid vind je een handig document: zzp ja of nee. Hier vind je voorbeelden van verschillende opdrachten in allerlei sectoren.
Er staat ook een vragenlijst die je kunt invullen. Je krijgt dan direct te zien of je de juiste contractvorm hebt gekozen.
Wil je meer weten over de wet DBA en het voorkomen van schijnzelfstandigheid? Bij KLOPT! HR & Recruitment adviseren we je graag over de mogelijkheden. Neem contact met ons op en dan denken we met je mee.